علائم تجاری به گونه علائمی گفته می شود که تمایز را در بین کالا و خدمات نشان می دهند . در قانون تجارت اینگونه علائم دارای طبقاتی می باشند . طبقه بندی علائم تجاری از جهت موضوع و شکل می باشد که در ذیل به شرح آنها پرداخته می شود .
علائم صنعتی
علامت های صنعتی به علامت هایی گفته می شود که به عمل آورنده ی(سازنده) یک محصول را بر روی کالای خود قرار می دهد، این محصول قادر می باشد به صورت کالایی تمام شده یا ناتمام باشد ، با حساب این که امکان دارد برای کالای تجاری و روی هرکالای خود یک علامتی خاص قرار دهد، به عنوان مثال علامت هایی که بر روی محصولات گوناگون یک شرکت تولیدکننده کالاهای بهداشتی قرار می گیرد، اما این شرکت فقط دربردارنده ی یک علامت تجاری می باشد.
علائم تجاری
این گونه از علامت ها به وسیله یک تولید کننده و بازرگان بر روی کالاهایی قرار می گیرد که او وظیفه و مسئول " تجاری نمودن " یا ارائه آن در بازار عهده دار می باشد ، این امکان وجود دارد که کالاهای ذکر شده به وسیله او یا شخص دیگری تولید شده باشد. همان گونه که اشاره گردید ، علامت تجاری قادر می باشد با علامت های صنعتی همراه باشد.
با عنایت به موارد بالا توصیه بر چند نکته دارای اهمیت است :
یک شرکت قادر می باشد دربردارنده علامت های صنعتی گوناگونی باشد، اما به طور معمول علامت تجاری یک مورد می باشد.
برخلاف علامت صنعتی، علامت تجاری ، وسیله ای به منظور تمییز و شناسایی منبع و آغاز محصول نمی باشد. در شرایطی که علامت تجاری، به کالاهایی اختصاص داده شده باشد که تنها از جانب یک شرکت ساخته و آماده می شود ، علامت ذکر شده هم علامت تجاری و هم علامت صنعتی محسوب می گردد.
علائم خدماتی
وقتی که علامت به خدمات مربوط باشد " علامت خدماتی " گفته می شود. در دنیای امروز در مجاور تجارت کالا تجارت به شکل بسیط در عرصه بین الملل مورد توجه می باشد. خدمات دربردارنده دامنه و موارد بسیار زیادی از فعالیت ها از قبیل ، بانک داری ، بیمه ، هتل ها ، رستوران ها ، خطوط هوایی، ارتباطات راه دور ، آموزش ، تفریح و غیره می باشد به علامت هایی که خدمات ارائه شده به وسیله یک شرکت تجاری را از دیگران معین و مشخص نماید ، علامت خدمات گفته می شود، در واقع تمایزی اساسی بین علامت مربوط به کالا و خدما ت وجود ندارد و هر دو را بایستی به عنوان علامت تجاری برشمرد.
هر دو علامت وظیفه هایی شبیه به هم دارند، مغایرتی که به صورت عمده در بین این دو علامت وجود دارد این می باشد که موضوع علامت های خدماتی ، اموری غیر قابل تشخیص و نادیدنی می باشد که مقصود از آن همان خدمات می باشند. علامت خدمات را به طور کلی در تبلیغات و هم چنین سربرگ ها و فاکتورها می توان مشاهده کرد ، نه بر روی ابزار و وسایلی که در ارائه خدمات به کار برده می شود. برخلاف علامت های مربوط به کالا که علاوه بر این موارد ذکر شده بر روی خود کالا هم چسبانده می شود.
علائم جمعی
علامت جمعی به علامت هایی می گویند که به دایره هایی مرتبط می باشند که اعضا به خاطر بعضی از ویژگی ها و خصوصیات شاخص و ممتاز ، خود را با این علامت ها به دیگران معرفی می کنند و آن ها را می شناسانند به عنوان مثال دایره های مهندسی، حسابداری و غیره . یک علامت جمعی قادر می باشد ذیل اداره ای ای واقع گردد که خودش از آن علامت ، استعمال نمی کند بلکه اعضا از آن مصرف می نمایند. در این حالت اداره ، ملاک های کیفی مشخصی را تعیین و معلوم می کند و اعضا هنگامی قادر می باشند که از این علامت جمعی استعمال نمایند که شرایط و ملاک های مشخص شده ای را رعایت کنند.
علائم در هم آمیخته
علامت هایی می باشند که مقدار عنصر تصویری یا اسمی را با یکدیگر اختلاط کنند. امکان دارد که این ترتیب از یک کلمه ، حروف یا اعداد هم باشد . به عنوان مثال علامت Renauit 21 که از یک واژه و یک عدد تشکیل شده است.
علائم تصدیقی ( تایید کننده یا تضمینی )
علامت های تجاری تصدیقی (تایید کننده یا تضمینی ) علامت هایی می باشد که در راستا تصدیق وضعیت ، مبدا ، منشاء و وارستگی کالا یا خدمات مورد استفاده می باشد. این علامت گواهی و تایید می نماید که کالا و خدمات مورد نظر دربردارنده موازین کیفی خاصی می باشند.
علامت های تصدیق کننده در فرهنگ حقوقی بلاک این چنین تعریف شده است :
" علامت تجاری یا علامت خدماتی علامتی می باشد که جهت نشان دادن این موضوع که کالا یا خدمات دربردارنده بعضی استانداردهای وضعیت یا پرورش یافتن آن ها از منشا خاصی می باشد استفاده می شود.
به طور معمول زمانی که علامت تصدیق کننده بر روی کالاها مورد استفاده واقع گردد ، مصرف کنندگان با اطمینان و اعتماد بیشتری به منظور خریداری نمودن کالاها یا خدمات اقدام می کنند.
انواع ISO ها از علامت های تصویب کننده می باشند. علامت های استاندارد یا عبارت هایی مانند ساخت ایران یا ساخت آلمان یا علامت Good House Keeping of approval همه آن ها می توانند به عنوان علامت های تسجیل کننده محسوب شوند.
علائم ویژه و غیرمادی
از دیگر علامت های غیرمادی، علامت های چشایی و لامسه می باشند. در حقیقت به ثبت رساندن این چنین علامت هایی دارای شرایط خاصی می باشد . دررابطه با به ثبت رساندن علامت چشایی بایستی ترکیبات و فرمول های شیمیایی آن ثبت گردد و در رابطه با علامت های لامسه، احساس نرمی خاصی که یک علامت دارد ، وصف می گردد.
در قانون ایران، تا کنون موضوعی از این علامت ها مطرح نشده است.
وکیل ثبت برند متخصص در زمینه ثبت برند
علامت ها از لحاظ ساده و مرکب بودن
این امکان وجود دارد که علامت های تجاری به صورت ساده باشد یعنی تنها یک حرف یا یک کلمه یا یک عکس و یا یک نقشه باشد. هم چنین این امکان وجود دارد که در یک علامت تجاری علاوه بر علامت های نوشتاری از علامت های تصویری هم استعمال شود یعنی ترکیب شده ای از دو یا چند علامت باشد.
علائم از حیث فردی و اجتماعی بودن
این امکان وجود دارد که علامت های تجاری به یک شخص حقیقی یا حقوقی مربوط باشد که محصولات خود را با محصول دیگران متفاوت کند. هم چنین این امکان وجود دارد که گونه ای از رسته ها ، یا تعدادی از دولت مردان حرف علامتی را به عنوان علامت تجاری خود قرار دهند.
طبقه ١ – مواد شیمیائی مورد استفاده در صنایع علوم عكاسی و همچنین كشاورزی، باغبانی و جنگلبانی. رزینهای مصنوعی پردازش نشده. پلاستیكهای پردازش نشده.كودهای گیاهی. تركیبات اطفاء حریق. مواد آبكاری و جوشكاری فلزات. مواد شیمیائی برای نگهداری مواد غذائی. مواد دباغی. چسبهای صنعتی.
طبقه ٢- رنگ. روغن جلا. لاك. مواد ضد زنگ زدگی و جلوگیری كننده از فاسد شدن چوب. مواد رنگی. مواد تثبیت. رنگ رزین یا صمغهای خام طبیعی. فلزات به صورت پودر یا ورق برای نقاشان ساختمان، چاپگرها و هنرمندان.
طبقه ٣- تركیبات سفید كننده و سایر مواد مخصوص شستشوی لباس. مواد مخصوص تمیزكردن، براق كردن، لكه گیری و سائیدن. صابون. عطریات. روغن های اسانس. مواد آرایشی. لوسیونهای مو. گرد و خمیردندان .
طبقه٤- روغنها و گریسهای صنعتی. روان كننده ها. تركیبات گردگیری. مرطوب كردن و جذب رطوبت انواع سوخت ( شامل سوخت موتور) و مواد روشنائی انواع شمع و فتیله چراغ.
طبقه ٥- مواد داروئی و بیطاری. مواد بهداشتی برای مصارف پزشكی. مواد رژیمی برای مصارف پزشكی. غذای كودكان. انواع گچ شكسته بندی. لوازم زخم بندی. مواد پركردن دندان. موم دندان سازی. ضدعفونی كننده ها. مواد نابودكننده حشرات موذی. قارچ كش. مواد دفع نباتات هرز .
طبقه ٦- فلزات عادی و آلیاژهای آنها. مواد ساختمانی و فلزی. ساختمانهای فلزی قابل حمل. مواد فلزی. خطوط مجراهای فلزی.گاو صندوق. اجناس ساخته شده از فلزات عادی كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. سنگهای معدنی. فلزات .
طبقه ٧- انواع ماشین و ماشینهای افزار. انواع موتور (به استثنای موتور وسائط نقلیه زمینی). قفل و بست و حلقه های اتصال. قطعات ماشینها و قطعات انتقال قوه ( به غیر از اتصالات و اجزای انتقال قوه وسائط نقلیه زمینی). لوازم و ابزاركشاورزی ( به استثنای ابزارهای دستی). ماشین جوجه كشی .
طبقه ٨- انواع ابزار ولوازم دستی ( كه با دست كارمی كنند). سرویس كارد و قاشق و چنگال. سلاح كمری. تیغ.
طبقه ٩- اسباب و آلات علمی، دریانوردی، مساحی، عكاسی، سینمایی، بصری، وزن كردن، اندازه گیری، علامت دادن، كنترل و مراقبت (نظارت)، نجات و آموزش. اسباب و لوازم هدایت، قطع و وصل و تبدیل. ذخیره سازی، تنظیم یا كنترل جریان برق. آلات واسباب ضبط. ماشینهای فروش خودكار و مكانیسم دستگاههایی كه با سكه كار می كنند. صندوق های ثبت مبلغ دریافتی ماشینهای حساب. تجهیزات داده پردازی و رایانه ای دستگاه آتش نشانی .
طبقه ١٠- آلات وابزار جراحی، پزشكی، دندانسازی و بیطاری. اندام های مصنوعی دندان و چشم مصنوعی. اقلام ارتوپدی. مواد بخیه زنی .
طبقه ١١- دستگاههای روشنائی، حرارتی، مولد بخار، طبخ، خنك كردن، تهویه، تامین آب بهداشتی
طبقه ١٢- وسایط نقلیه. دستگاههای حمل و نقل زمینی، دریائی و هوائی .
طبقه ١٣- اسلحه گرم مهمات و انواع پرتابه ( از قبیل موشك خمپاره و غیره). مواد منفجره . مواد و وسایل آتش بازی
طبقه ١٤- فلزات گرانبها وآلیاژهای آنها و كالاهائی كه با فلزات گرانبها ساخته شده یا با آنها روكش شده اند و درسایر طبقات ذكر نشده اند. جواهرات. سنگهای گرانبها. اسباب و لوازم ساعت سازی و زمان سنجی .
طبقه ١٥- آلات موسیقی .
طبقه ١٦- كاغذ مقوا و كالاهای ساخته شده از آنها كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. مطاب چاپ نشده. مواد صحافی. عكس. نوشت افزار. چسب برای مصارف تحریری یا خانگی. لوازم نقاشی. قلم موی نقاشی. ماشین تحریر و لوازم . ملزومات دفتری ( به استثنای مبلمان). مواد آموزشی و تدریس ( به استثنای دستگاهها). مواد پلاستیكی برای بسته بندی ( كه در سایرطبقات ذكر نشده اند). حروف و كلیشه چاپ.
طبقه ١٧- لاستیك. كائوچو. صمغ. آزبست ( پنبه نسوز). میكا ( سنگ طلق) و كالاهای ساخته شده از این مواد كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. پلاستیك دارای شكل و قالب خاص برای استفاده در تولید سایر كالاها. مواد بسته بندی، درپوش گذاری، انسداد و عایق بندی لوله های قابل ارتجاع غیر فلزی .
طبقه ١٨- چرم و چرم مصنوعی و كالاهای ساخته شده از آنها كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. پوست حیوانات. چمدان. كیسه و كیف های مسافرتی. چتر. چترآفتابگیر و عصا. شلاق یراق و زین و برگ.
طبقه ١٩- مواد و مصالح ساختمانی ( غیر فلزی). لوله های غیر فلزی سخت و غیر قابل انعطاف برای استفاده درساختمان. آسفالت، قیر و قطران. ساختمانهای متحرك غیر فلزی. بناهای یادبود غیر فلزی .
طبقه ٢٠- مبلمان و اثاثیه. آئینه. قاب عكس. كالاهای ساخته شده از چوب، چوب پنبه، نی،حصیر، شاخ، استخوان، عاج، استخوان آرواره نهنگ، صدف كهربا، صدف مروارید، كف دریا و بدل كلی این مواد یا ساخته شده از پلاستیك ( كه در سایر طبقات ذكر نشده اند) .
طبقه ٢١- ظروف خانگی یا لوازم آشپزخانه ( كه از فلزات قیمتی ساخت یا روكش نشده اند). شانه و ابر و اسفنج. انواع برس و قلم مو ( به استثنای قلم موهای نقاشی ). مواد ساخت برس. لوازم نظافت و تمیزكاری. سیم ظرفشویی. شیشه كارشده یا نیمه كارشده ( به استثنای شیشه مورد استفاده در ساختمانها). شیشه آلات. اشیای ساخته شده از چینی و سفال كه در طبقات ذكر نشده اند.
طبقه ٢٢- طناب. ریسمان. تور. چادر. سایبان. برزن ( تارپولین ). بادبان وشراع. ریسه و گونی كه در طبقات دیگر ذكر نشده است. مواد لائی و لایه گذاری و پوشال ( به استثنای لاستیك و پلاستیك ). مواد خام لیفی برای نساجی.
طبقه ٢٣- انواع نخ و رشته برای مصارف پارچه بافی و نساجی .
طبقه ٢٤- محصولات نساجی و پارچه ای كه درطبقات دیگر ذكر نشده اند. انواع روتختی و رومیزی .
طبقه ٢٥- انواع لباس و پوشاك.پاپوش و پوشش سر.
طبقه ٢٦- انواع توری و قلاب دوزی. روبان بند (نوار). حاشیه وقیطان. دکمه قزن قفلی. سنجاق و سوزن ته گرد. گلهای مصنوعی .
طبقه ٢٧- انواع فرش.قالیچه. حصیر و زیرانداز. لینویوم و سایر كف پوشها. آویزهای دیواری ( غیر پارچه ای ).
طبقه ٢٨- انواع بازی و اسباب بازی. لوازم ورزشی و ژیمناستیك كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. تزئینات درخت كریسمس.
طبقه ٢٩- گوشت. گوشت ماهی. گوشت طیور وشكار. عصاره گوشت. سبزیجات ومیوه جات به صورت كنسرو، خشك شده و پخته شده. انواع ژله، مربا وكمپوت. تخم مرغ. شیر و محصولات لبنی. روغنها و چربیهای خوراكی .
طبقه ٣٠ – قهوه.چای.كاكائو. شكر. برنج. نشاسته. نشاسته كاساریا مانیوك ( تاپیوكا). نشاسته نخل خرما ( ساگو). بدل قهوه. آرد و فراورده های تهیه شده از غلات نان. نان شیرینی. شیرینی جات.شیرینی یخی. عسل ملاس یا شیره قند. مایه خمیر. گرد مخصوص شیرینی پزی یا پخت نان. نمك خردل. سركه. انواع سس (چاشنی ) ادویه جات. یخ .
طبقه ٣١- محصولات كشاورزی. باغداری و جنگلبانی و دانه هایی كه در طبقات دیگر ذكر نشده اند. حیوانات زنده. میوه و سبزیجات تازه. بذر گیاهان و گلهای طبیعی. غذای حیوانات. مالت ( جو سبز خشك شده ) .
طبقه٣٢- ماء الشعیر. آبهای معدنی و گازدار و سایر نوشیدنیهای غیر الكلی. آب میوه وشربتهای میوه ای. شربت و تركیبات مخصوص ساخت نوشابه.
طبقه ٣٣-محصولاتی دیگر …. .
طبقه ٣٤- تنباكو. لوازم تدخین. كبریت .
طبقه ٣٥- تبلیغات. مدیریت تجاری. امور اداری. تجارت. كارهای دفتری و اداری .
طبقه ٣٦- بیمه. امور مالی. امور پولی. امور مربوط به معاملات املاك و مستغلات .
طبقه ٣٧- ساختمان سازی. تعمیر و بازسازی. خدمات نصب
طبقه ٣٨- مخابرات از راه دور.
طبقه٣٩- حمل و نقل، بسته بندی و نگهداری كالاها. تهیه مقدمات و ترتیب دادن مسافرتها .
طبقه ٤٠- بهسازی و عمل آوری مواد.
طبقه ٤١- آموزش و پرورش. دوره های كارآموزی و تعلیمی. تفریح و سرگرمی. فعالیت های ورزشی و فرهنگی .
طبقه ٤٢- خدمات عملی و فن آوری و تحقیق و پژوهش و طراحی در این زمینه. خدمات تجزیه و تحلیل و تحقیقات صنعتی. طراحی و توسعه نرم افزار و سخت افزار رایانه ای. خدمات حقوقی .
طبقه ٤٣- خدمات عرضه اغذیه و نوشابه. تامین مسكن و محل اقامت موقت.
طبقه ٤٤- خدمات پزشكی. خدمات بیطاری. مراقبت های بهداشتی و زیبائی برای انسانها یا حیوانات. خدمات كشاورزی، باغداری و جنگلداری .
طبقه ٤٥- خدمات شخصی یا اجتماعی كه توسط دیگران برای رفع نیازهای افراد ارائه می شوند. خدمات امنیتی برای محافظت از افراد، اموال و دارائیها